Шу кунларда кӯпчиликнинг оғзида бир гап: санъаткорлар хайрия қилишдими, йӯқми? Қилишган бӯлса, нега ошкора айтишмади? Нима ҳаққи бор беркитишга... ва ҳоказо.
Хуллас, билганам, билмаганам шу ҳақда бир гапириб қӯймаса, кӯнгли жойига тушмаяпти. Аксарияти яхши гаплар эмас.
Шу баҳона мен ҳам иккита санъаткорнинг "кирдикорлари" ҳақида ӯзим билганларимни айтмоқчиман.
Биринчиси, раҳматли Охун Мадалиев билан боғлиқ. Ака билан анча қадрдон эдик. Ӯтишидан бир ҳафта олдин ҳам Тошкентда кӯришиб, роса отамлашгандик. Совуқ хабар тӯсатдан келди. Жанозага етиб боролмадиму бир-икки кун ӯтиб, фотиҳага бордим. Маъракада оддий-оддий одамларнинг, Охунжон маҳалламизга мактаб қуриб берганди, кӯчаларимизни асфальт қилдирган эди, қӯли юпқаларнинг рӯзғоридан хабар олиб турарди, деган гаплари очиғи, менга янгилик бӯлган эди. Чунки ӯша пайтгача на Охун аканинг ӯзи, на ён-атрофидагилар бирор марта бу ишлар ҳақида гапирганини эшитмаган эдим. Ӯшанда халқимиз нафақат катта ҳофизидан, саховати ҳам санъатидек баланд ӯғлидан ҳам айрилиб қолганини англадим.
Иккинчи воқеа, ӯрни кеб қолганда ҳамма чайнашдан эринмайдиган, лекин барибир концертларига билет қидириб юрадиганимиз Юлдуз Усмонова ҳақида. Опа Олий Мажлисга депутат бӯлганларида у кишининг сайловчилари билан учрашувини "Давр" мухбири сифатида ёритиш менинг чекимга тушди(ҳамма депутатларнинг сайловчилари билан учрашувлари ТВда кӯрсатиларди). Эрта тонгда Фарғонага учдик. Аэропортда устозимиз, "Ахборот"нинг водий бӯйича мухбири Муҳаммаджон ака Обидов кутиб олдилар. Фарғонадан опа сайланган Фурқат туманига йӯл олдик. Йӯлда Муҳаммаджон ака, Юлдузхон, сайловчиларга сизнинг номингиздан совға қилгани 50-60 та китоб оволдим, дедилар. Опа, раҳмат, дедилару бошқа гап гапирмадилар. Қӯқонга етганимизда, шу ерда тӯхтаб ӯтайлик, дедилар. Тӯхтадик. Китоб дӯконига кириб, боягиларнинг ёнига Юлдуз опа яна 200 тача китоб олдилар. Машинанинг юкхонасига зӯрға жойладик.
Учрашув зӯр ӯтди. Китоблар ҳам тарқатилди. Анжуман бӯлган коллеж шундоққина туман шифохонасига қӯшни экан. У ёққаям ӯтилди. Бӯлимларни айланиб юриб, бир палатага кирсак, эндигина кӯпайишган ёшгина аёлни чақалоғи билан шу хонага опкириб туришган экан(балки атайин қилишгандир). Дӯхтирлардан бири опага, Юлдузхон, шу қизалоқ сиз келган пайтда туғилгани учун ота-онаси сизнинг исмингизни қӯйишди, деди. Опа "ялт" этиб Муҳаммаджон акага қаради, ака астагина бош ирғадилар. Юлдуз опа бӯйнидаги бармоқ йӯғонлигидек тилла занжирни шартта ечиб, чақалоқнинг онасига бераркан "Бу сизга суюнчи, фақат шарти, шу қизалоқни узатганингизда тӯйига айтасиз, бир тийинсиз хизмат қилиб бераман", деди. Атрофдагилар қий-чув қилиб қарсак чалиб юборишди. (Тилланинг қийматини у қадар билавермайману ӯзимча, бунинг пулига Тошкентда икки хонали уй берса кер-а-а-а-к, деб ӯйлаганман. Уйга чамалаганим, ӯзим у пайтда уйсиз, ижарада турардим).
Кейин Марғилонга, опанинг ота уйига кетдик. Оналари Раҳимахон ҳожи ая дамлаган ошни кӯплашиб "чангини чиқардик".
Қизиғи, Тошкентга қайтиб келиб, опа билан хайрлашаётганимизда бӯлди. Опа мени бир четга тортиб, "Соҳибжон, бояги занжир совға қилган жойимни кӯрсатманглар, илтимос", дедилар. Мен, "Нега, Юлдуз опа? Лавҳанинг энг қизиқ жойи шу бӯлади-ю, зӯр чиқади", деб тайсаллансам, "Э... укажон, ёшсиз, ҳали билмайсиз, гап-сӯз кӯпаяди", деб кӯнмадилар. Хӯп, дедиму лавҳага барибир ӯша воқеадан
уч-тӯртта кадр қӯшвордим. Лавҳа эфирга кетганидан кейин Опа мендан анчагача аразлаб юрди.
Бу воқеаларга анча, чамаси 20 йиллар бӯлди. Ӯша чақалоқ ҳозир катта қиз бӯлиб узатилибам кетгандир. Айтишган бӯлса, балки Юлдуз опа ваъдасини бажариб, тӯйларида хизмат ҳам қилгандир. Буёғидан бехабарман, чунки кейинги пайтда Юлдуз билан салом-алигимиз анча камайган. Лекин, мен ӯшанда кӯзим билан кӯрганим, қулоғим билан эшитганимни ёздим. Демоқчи бӯлганим: бир одам ҳақида гапирганда сал эҳтиёт бӯлганимиз маъқул, унинг биз билмайдиган, лекин бизникидан кӯпроқ яхши ишлари бӯлиши мумкин.