Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг баён қилишича, Швейцариядаги расмий тақиқ «муслималарнинг янада яккаланиб қолиши»га олиб келади. Муслималарнинг диний эркинликларини чеклайди.
Швейцария аҳолиси ўтган якшанба куни тақиқни ёқлаб овоз берган.
Бунинг ортидан, муслималарнинг жамоат жойларида бурқа ёки ниқобда кўриниш беришлари ҳам тақиқланиши маълум бўлган.
Референдум эртасигаёқ, тақиқ ҳам мамлакатнинг ўзи ва ҳам ташқарисида кескин танқидларга учраган.
Маҳаллий мусулмонлар бунинг ўзлари учун «қора кунлар» эканини айтишган.
«Бу – Швейцариядаги мусулмон жамоасига қарши ҳужум», деган баёнотлар ҳам янграган.
Бундан олдин бурқа ва ниқоб Франция, Бельгия, Голландия, Болгария ва Австрияда ҳам тўлиқ ёки қисман тақиқланган.
Швейцариядаги референдум ортидан, Бирлашган Миллатлар Ташкилоти расмий баёнот билан чиққан.
Халқаро ташкилот ўз баёнотида «қонун аёлларга нимада юришни буюрмаслиги керак»лигини айтган.
Бунинг ортидан, «ҳеч ким аёлни юзини беркитишга мажбурламаслиги лозим»лигини ҳам таъкидлаган.
Шу билан бирга, ниқоб ёки бурқага қўйилган расмий тақиқ аёлларнинг диний эркинликларини чеклашини ҳам қайд этган.
Мазкур баёнот Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Инсон ҳуқуқлари бўйича бошқармаси томонидан берилган.
БМТ инсон ҳуқуқлари ҳимоячилари ўз баёнотларида Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисидаги халқаро пактга таянишган.
Бу пактда, «Бошқаларнинг асосий ҳуқуқлари ва эркинликлари қатори дин ва эътиқод эркинлигининг ҳам фақат қонунда белгиланган чекловлар асосида ва жамоат хавфсизлиги, тартиб, соғлиқ ҳамда ахлоқни ҳимоя қилиш учун лозим бўлган пайтдагина чекланиши» айтилган.
Мутахассисларнинг фикрларича, юзни беркитувчи кийим кийиш бошқаларнинг хавфсизлиги, соғлиги ёки ҳуқуқларига таҳдид солиши мумкинлигига оид «мавҳум иддаолар» асосий ҳуқуқ ва эркинликларни чеклаш учун қонуний сабаб бўлолмайди.
Бошқарма вакиласи Равина Шамдасанийнинг таъкидлашича, мусулмон аёллари ўз уст-бошлари туфайли Европада камситиш, ёвқараш ва ҳатто ҳужумлар нишонига айланишаётган ҳоллар кам эмас.
Унга кўра, ниқоб ёки бурқага расман тақиқ қўйилиши мавжуд вазиятни фақат оғирлаштиради, холос.
БМТ идорасидагилар бу йўлда олиб борилган сиёсий кампаниянинг «яширин ксенофобик оҳанги»га ишора қилишган, муслималарга қарши камситишларнинг «қонуний тус олгани»дан ўз таассуфларини билдиришган.
Швейцариядаги тақиқ келаси икки йил ичида кучга киради.
Тақиқ намойишларчиларнинг ниқобда бўлишларини ҳам маън этади, аммо коронавирусга қарши тиббий маскаларни назарда тутмайди.
Сурат тагсўзи,Швейцария Халқ партияси томонидан тарғиб қилинган плакатларда қора ниқобли аёл акс этган, унда «Экстремизмни тўхтатинг!» ва «Радикал Исломга чек қўйинг!», деган шиорлар битилган
Швейцария аҳолисининг 5 фоизга яқинини мусулмонлар ташкил этишади.
Швейцария ҳукуматининг ўзи янги тақиққа қарши чиққан, хотин-қизларнинг қандай либосда юришлари давлатнинг иши эмаслигини айтган.
Швейцарияда амалда бўлган демократик тизимга мувофиқ, мамлакат аҳолиси ўзини қизиқтирган масала бўйича тўғридан-тўғри овоз бериш ҳуқуқига эга саналади.
2009 йилда швейцарияликлар ҳукуматнинг маслаҳатига қарши бориб, миноралар қурилишига қарши ҳам овоз беришган.
Ҳар икки таклиф ҳам ўзининг «Экстремизмни тўхтатинг» кампанияси билан танилган ўнг қанот Швейцария Халқ партияси томонидан илгари сурилган.
ISPAN - Jonim
